Recensie gastles Hogeschool Windesheim

Shai is een didactisch natuurtalent!

Een koppel van twee studenten (m/v) aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle studeerden af op een biobased bouwproject in Amsterdam en Shai van Vlijmen was hun extern begeleider. De reden voor hun afstudeerdocent Dirk Vroegindeweij – tevens docent Materiaalkunde – om Shai uit te nodigen voor een gastles aan zijn eerstejaars studenten.
Dirk: ‘We wilden expertise binnenhalen om dit deel van het vak op een hoger niveau te krijgen. Biobased bouwen is de toekomst, dat weten we allemaal. Het is tijd dat we een andere circulaire benadering kiezen, waarbij je continu materialen gebruikt zonder de aarde over te belasten. Wij kunnen als docenten materiaalkunde natuurlijk ook de informatie verzamelen, maar voor de studenten is het veel interessanter om een expert op dit vakgebied te horen praten over zijn passie.’

Dirk vertelt dat Shai met een kar vol materialen uit zijn praktijk het podium van de collegezaal opkwam. Alles goed geordend met kaartjes van wat het materiaal inhoudt. Dat werd uitgestald op de lange tafels. ‘Voor onze eerstejaars studenten een prachtige kans om na afloop van de gastles al die materialen te zien, te kunnen vastpakken, voelen, ruiken.’
Dat Shai goed had nagedacht over de gastles en zich had voorbereid, bleek uit meer. ‘Shai is didactisch gezien een natuurtalent,’ vertelt Dirk. ‘We hadden samen de les voorbereid en hij kwam met mooie ideeën om alle 200 studenten in de zaal bij de les te houden. Dat is met zo’n grote groep best uitdagend. Je kunt niet alleen jouw verhaal vertellen, je moet ze activeren. Zo liet Shai de studenten zelf de voor- en nadelen van biobased bouwen noemen. Die werden door zijn stagiair ter plekke in zijn PowerPoint presentatie ingevoegd. En Shai maakte de opmerkingen specifieker, vanuit zijn expertise. Hoewel het wat tijd in beslag nam om het op deze manier te doen, maakte het de gastles levendig. En het leuke is dat de studenten na afloop de sheets van de PowerPoint kregen, met de inventarisatie die zij zelf hadden samengesteld. Ook merk je dat Shai heel toegankelijk is voor de studenten. Ze konden tussendoor vragenstellen via een microfoon die in een dobbelsteen was bevestigd, die door de zaal werd gegooid. Dat bracht een zekere opwinding, maar niemand was bang om dat te doen. Op sommige momenten kwam er zelfs een interessante discussie op gang.’

Ook voor Dirk zelf, die het vak Materiaalkunde al drie jaar onderwijst, was de gastles interessant. ‘Voor mij was het aspect van faseverschuiving in biobased bouwen een eyeopener. Studenten leren bij ons al snel rekenen met thermische isolatie, maar dat de faseverschuiving bij een biobased opbouw, zoveel langer duurt – met als gevolg dat een woning zomers veel comfortabeler is, wist zelfs ik niet,’ zegt hij lachend.
‘De uitnodiging was om vooral op de biobased bouwmaterialen in te gaan, maar Shai stond erop ook vanuit een breder perspectief over duurzaam ecologisch bouwen te vertellen. Dat heeft goed uitgepakt. Hij heeft biobased bouwen vanuit vogelvluchtperspectief benaderd, gebaseerd op de natuur (biophilic design). Het gaat niet alleen over ecologische bouwmaterialen, het gaat ook over andere biologische aspecten, zoals de zonnestand en hoe je de warmte van de zon die je in de zomer buiten wilt houden, in de winter weer kunt gebruiken.’

Het idee achter de gastles was dat de studenten een beter en breder beeld kregen van biobased materialen en hoe je biobased bouwen moet organiseren. Er zitten namelijk meer risico’s en uitdagingen aan vast. Sommige bouwmaterialen zijn gevoelig voor vocht bijvoorbeeld, of blijken een lekker hapje voor insecten. ‘We hoopten dat we via Shai daarover meer informatie zouden krijgen. Hij heeft ons meegenomen in de toepassing van de materialen, die complexer is dan bij traditionele bouwmaterialen. De grote winst voor ons was dat we leerden hoe we biobased bouwen fysisch moesten benaderen. Shai combineert techniek met natuurkundige aspecten en berekeningen. Hij heeft een en ander toegelicht en begrijpelijk gemaakt met voorbeelden, daarmee werd het inzichtelijk. Shai heeft meer waarde gegeven dan we van tevoren hadden bedacht. Hij is een stap verder gegaan, en heeft laten zien dat hij jarenlang ervaring heeft en diepgaande kennis. Voor onze eerstejaars was dat soms net een stapje te hoog gegrepen, maar voor tweede of derdejaars studenten, kan Shai ook zeker kwaliteit leveren.’

Dirk raadt andere collega’s en professionals aan Shai uit te nodigen voor een gastles of lezing. ‘Zeker doen! Shai heeft zo’n jarenlange ervaring op het gebied van ecologische houtbouw, dat hij veel voorbeelden kan laten zien uit zijn eigen praktijk. Zo heeft hij laten zien dat biobased bouwen geen geitenwollensokken gehalte meer heeft, het gaat om moderne architectuur, van rijtjeshuizen die biobased zijn verbouwd tot vrijstaande villa’s. Dat was super interessant voor onze studenten.’