De vraag naar grondstoffen neemt wereldwijd toe. Daarom moeten we zuiniger en slimmer met grondstoffen om gaan. Nederland wil in 2050 een circulaire economie hebben. In een circulaire economie dienen afvalstromen weer als grondstof voor een volgende cyclus, waardoor uitputting en vervuiling van de aarde wordt voorkomen. De omslag naar een volledig circulaire economie vraagt om een grote transitie. Ook de bouwsector zal moeten veranderen. De bouwsector is namelijk verantwoordelijk voor bijna een kwart van de afvalproductie in Nederland (bron: CBS).
Vrijgekomen afval per bedrijfstak

Maar wat houdt deze transitie precies in? En hoe kun je als ontwerper invulling geven aan de circulaire economie? Tijdens de Expertmeeting van DNA in de Bouw gaf Christiaan Gombert een gastlezing over de verschillende ontwerpstrategieën voor de circulaire materiaaltransitie. Bouwprofessionals vanuit diverse achtergronden kwamen dinsdagavond september 27 naar de lezing. Een circulaire economie vraagt om nieuw denken. Dus geen betere plek om een presentatie te geven dan voor het kennisnetwerk De Nieuwe Aanpak (DNA) in de Bouw . Na afloop van de presentatie was er nog ruimte voor discussie en werden inzichten uitgewisseld.

Tijdens de expertmeeting vertelde Christiaan op welke manieren NarrativA architecten haar projecten zo circulair mogelijk maakt. Een grote bron van inspiratie hierbij is het boek “Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things” uit 2002. In dit boek presenteerden architect William McDonough en scheikundige Michael Braungart een integratie van ontwerp en wetenschap die duurzame voordelen voor de samenleving oplevert uit veilige materialen, water en energie in circulaire economieën en het concept van afval als grondstof. Daarnaast biedt de Leidraad Circulair Ontwerpen van Platform CB’23 voor de architect een houvast om tot een zo circulair mogelijk ontwerp te komen.

Presentatie DNA in de bouw

Een aantal deelnemers woonde de lezing bij in Ede, op het kantoor van BouwNext. De rest keek mee via de livestream.

Om tot circulariteit te komen kan men verschillende paden belopen. Aan de hand van praktijkvoorbeelden lichtte Christiaan toe welke afwegingen NarrativA architecten maakt om zo circulair mogelijk te bouwen. Om onnodig materiaalgebruik te voorkomen moeten we niet groter bouwen dan nodig, maar soms wil je ook bouwen met het oog op groei, zodat je niet dient te slopen in de toekomst. Hoe ga je om met deze tegenstrijdige keuzes, welke beide vanuit een circulaire overweging genomen kunnen worden?

Achter elk ontwerp en detail liggen veel afwegingen en diepere gedachten. Door een gebouw te ontleden tot verschillende “lagen”, kun je de toekomstbestendigheid maximaliseren. Flexibiliteit en demontabelheid zijn daarbij een belangrijke sleutelwoorden. Denk aan het gescheiden houden van hoofddraagconstructie, installaties en ruimte-inrichting. Ondanks dat deze aanpak in lagen niet nieuw is, zien we het op veel plekken in de bouw nog fout gaan. Kennis delen blijft daarom cruciaal om tot een duurzame bouw te komen. Vandaar dat wij ook lezingen geven op hogescholen.

Oosterwold

Circulair bouwen: niet groter dan nodig.

Wanneer we praten over een materiaaltransitie naar een circulaire economie, dan kunnen we niet om biobased bouwen heen. Het gebruik van natuurlijke hernieuwbare materialen is de enige manier om circulair te zijn, waarbij de cyclus niet afhankelijk is van menselijk handelen. Mocht de afvalstroom (sloopafval) niet omgebogen kunnen worden naar grondstoffen voor nieuwe producten, dan zijn natuurlijke materialen de enige materialen die door de natuur zelf weer als grondstof kunnen dienen. Dit is waarom een biobased economie de enige “fool-proof” vorm van een circulaire economie is en ook één van de vele redenen waarom NarrativA architecten uitsluitend biobased bouwt.

Ben jij een bouwexpert en wil jij meebouwen aan de circulaire economie? Meld je dan aan voor onze nieuwe cursus bij de BNA: Biobased bouwen in de praktijk.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Maandelijks ontvang je onze update over bestaande en nieuwe projecten. Zo krijg je een kijkje in de keuken van ons architectenbureau. Laat je inspireren tot het creëren van jouw droomhuis!