De verplichte duurzaamheidstoets, de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG), neemt belangrijke factoren nog niet mee in de bepalingsmethode. Zo wordt er niet gekeken naar het effect van het vasthouden van CO2 in hout. TNO: ‘Uit de berekeningen blijkt dat als biogeen CO2 wél wordt meegerekend de netto bijdrage aan klimaatverandering, gerelateerd aan de productie van de houten woningcasco’s, de helft lager is.’

TNO richt zich op kennisontwikkeling en innovatie en zet zich in om de volle potentie van biobased bouwen te benutten.

De globale klimaatverandering heeft veel te maken met de stijgende concentratie van CO2 in de atmosfeer. Een vanzelfsprekende oplossing zou zijn om zo min mogelijk CO2 uit te stoten en zoveel mogelijk CO2 vast te leggen voor de lange termijn. Essentieel is dat wij stoppen met het verbranden van fossiele brandstoffen zoals olie en gas en dat wij zorgen voor het behoud en de aanplant van vitale bossen en gewassen die CO2 kunnen vastleggen.
Biobased bouwen is de volgende stap in het reduceren van CO2 in de atmosfeer. De bomen worden dan gebruikt voor constructiehout en betimmering en de reststromen van de gewassen worden gebruikt voor natuurlijke isolatiematerialen. Als voorbeeld: in een kubieke meter Grenenhout wordt ongeveer 0,8 ton CO2 vastgelegd. Een goed ontworpen biobased woning houdt deze CO2 vast voor een minimale gebruiksperiode van 75 jaar. Tijdens de gehele levensduur van het gebouw, heeft het productiebos, waarvan ook deze woning is gemaakt, al weer een veelvoud van de CO2 opnieuw vast kunnen leggen. Verantwoorde houtkap zorgt dus zelfs voor meer CO2 opslag dan een natuurlijk bos.

Onderzoek CO2-opslag bij houtbouw
In het onderzoek van TNO is de klimaatimpact voor twee woningcasco’s berekend: één in houtskeletbouw (HSB) en één in kruislaaghout (CLT), beide biobased bouwmethoden. Daarbij is het netto CO2 uitstoot in sommige gevallen zelfs negatief. De klimaatimpact van de HSB en CLT woningen worden vervolgens vergeleken met die van een betonnen woning. Lees het artikel of download het onderzoeksrapport: ‘Een verkenning van het potentieel van CO2-opslag bij houtbouw’.

Huidige MPG

Bij elk bouwproject is het indienen van de MPG verplicht als onderdeel van het aanvragen van een omgevingsvergunning. Er wordt hiermee gekeken naar de milieuschade van de bouwactiviteit. Er wordt daarbij echter niet gekeken naar de milieuvoordelen die de materialen of het ontwerp van een woning met zich meebrengen. Dat een houtbouw-woning CO2 vasthoudt gedurende zijn levensduur, heeft een positieve impact op het milieu op lange termijn. Als dit wordt meegerekend in de milieubelasting, heeft houtbouw een overduidelijk voordeel ten opzichte van betonbouw. Als ondertekenaar van het manifest “Een eerlijk speelveld voor een duurzamer Nederland”, vroeg NarrativA samen met 240 andere partijen uit de bouwsector al eerder aandacht voor deze omissie in de rekenmethodiek.

Biobased woning – Oosterwold, Almere 2021

Isolatiemateriaal

Zowel HSB als CLT scoren in het TNO-onderzoek duidelijk beter dan een betonnen woning. In de berekeningen wordt echter minerale wol (glaswol en steenwol) gebruikt. Wanneer deze traditionele isolatiematerialen vervangen zouden worden door natuurlijke isolatiematerialen, zou de score nog beter uitkomen.

Biobased woning uitgevoerd uit ecologisch houtskeletbouw systeem (HSB). Stijlen- en regelwerk van constructiehout in combinatie met constructieplaat zoals OGB, ESB of OSB3

Biobased bouwen

Laten we dus niet alleen pleiten voor houtbouw, maar ook voor helemaal biobased. Dit betekent niet alleen gebruik maken van biobased materialen, maar ook streven naar een ecologisch ontwerp. Een zongericht ontwerp waarbij ook rekening wordt gehouden met de wind, zorgt voor een duurzame, energiezuinige woning. Laten we gaan voor een holistisch ontwerp waar de voordelen overduidelijk zijn voor de gebruikers en het milieu in alle opzichten.

Met een tekort van 1,000,000 woningen in de komende 10 jaar kunnen wij door meer biobased te bouwen een win-win situatie creëren. Meer woningen voor de samenleving en minder CO2 in de atmosfeer. Zo simpel en toch gebeurt het nog niet op grote schaal. Wij zijn er klaar voor! En JIJ?